Athkanda Raja Maha Viharaya (Sinhala: ඇත්කඳ විහාරය, කුරුණෑගල) is a Buddhist temple located in the vicinity of Kurunegala town in Kurunegala District, Sri Lanka.
History
The history of the establishment of Athkanda Viharaya is obscure (Dhammadassi & Jinarathana, 2016). However, a name that is equal to this temple has been recorded in several chronicles in the country such as Mahavamsa, Sahassavattuppakaranaya, Saddharmalankaraya, Rasavahini, and Vamsattappakasini (Dhammadassi & Jinarathana, 2016). According to the details given by Mahavamsa, it is assumed that this temple may have been established during the reign of King Suratissa [(247-237 B.C.) Anuradha & Kumari, 2015; Dhammadassi & Jinarathana, 2016].
This temple is believed to have received the royal patronage of prince Buvanekabahu and Bosat Vijayabahu (1270-1272 A.D.) during the Dambadeniya period, (Dhammadassi & Jinarathana, 2016). The Asgiri Thalpatha reveals that the Buddhist monks who were travelling to Kandy on the arrangements of King Parakramabahu IV (1302-1326 A.D.) had been accommodated at Athkanda Vihara in Kurunegala until the king's officials were able to take them to Asgiri Monastery at Senkadagala (Dhammadassi & Jinarathana, 2016). Also, a few records known as Thalkola Seetu provide some details about the temple and its in-charge monks during the 18-19th century A.D. (Dhammadassi & Jinarathana, 2016).
Folklore
Locals believe that the Jathaka stories were composed in a cave at this historic temple (Dhammadassi & Jinarathana, 2016). This local belief is underpinned by the Korawakgala (wingstones) at the entrance of cave temple no. 1 in which a unique carving that depicts a Buddhist monk writing a book is found (Dhammadassi & Jinarathana, 2016).
The temple
There are two drip-ledged caves at the temple premises. Of them, cave temple no. 1 is the largest and the main Buddhist shrine. It contains statues of Buddha and various paintings belonging to the Kandyan tradition as well as to the modern period. The cave is divided into two sections: the inner shrine and the outer part. Three doors provide entrance to the inner shrine and the middle door is guarded by two doormen of Nagas (Anuradha & Kumari, 2015).
The inscription
A rock inscription belonging to the 19th century A.D. has been found adjacent to cave temple no. 1 (Dhammadassi & Jinarathana, 2016). It records about certain lands donated to the temple (Dhammadassi & Jinarathana, 2016).
A protected site
The Buddha shrine and other archaeological remains in Athkanda Raja Maha Vihara situated in the Kurunegala Divisional Secretariat Division are archaeological protected monuments, declared by a government gazette notification published on 7 December 2001.
.
References
1) Anuradha, R.K.S.; Kumari, A.S., 2015. Pauranika Sthana Saha Smaraka: Kurunegala Distrikkaya (In Sinhala). Department of Archaeology (Sri Lanka). ISBN: 955-9159-37-2. pp.5-7.
2) Dhammadassi, A.; Jinarathana, K., 2016. Aithihasika Ethkanda Rajamaha Viharaya (In Sinhala). Published by the authors. ISBN: 978-955-41831-0-0.pp.12-30, 50-51.
3) The Gazette of the Democratic Socialist Republic of Sri Lanka. no: 1214. 8 July 2005.
3) The Gazette of the Democratic Socialist Republic of Sri Lanka. no: 1214. 8 July 2005.
Location Map
This page was last updated on 19 November 2023
A short note for local school students
ඇත්කඳ විහාරය, කුරුණෑගල
ඇත්කඳ රජමහා විහාරය ශ්රී ලංකාවේ කුරුණෑගල නගරයේ පිහිටි විහාරස්ථානයකි.
ඉතිහාසයඇත්කඳ විහාරයේ ආරම්භය පිළිබඳ තතු අවිනිශ්චිතය. කෙසේනමුදු දේශීය ඉතිහාස හා සාහිත්ය මූලාශ්රයන් සමහරෙක (මහාවංශය, සහස්සවත්ථුප්පකරණය, සද්ධර්මලංකාරය, රසවාහිනිය, හා වංසත්ථප්පකාසිනිය වැනි) හස්ථිකන්ද විහාරය යන නාමය සඳහන්ව තිබෙන අතර එය සිංහලයෙන් ඇත්කඳ විහාරය වශයෙන් සැළකිය හැක. මහාවංශයේ දැක්වෙන කරුණු අනූව මෙම විහාරය සූරතිස්ස රජ දවස ඉදිවන්නට ඇතැයි උපකල්පිතය.
දඹදෙණි සමයේදී මෙම විහාරයට බුවනෙකබාහු හා බෝසත් විජයබාහු යන කුමරුවන්ගේ අනුග්රහය හිමිවන්නට ඇතැයි විශ්වාස කෙරේ. අස්ගිරි තල්පත හෙළිකරන ආකාරයට 4වන පරාක්රමබාහු රජුගේ සංවිධානය පරිදි නුවර දක්වා වැඩමකරමින් සිටි භික්ෂූන් වහන්සේලා කුරුණෑගල ඇත්කඳ විහාරයෙහි නවාතැන් ගෙන තිබෙයි. එසේම තල්කොල සීට්ටු කිහිපයකින් විහාරස්ථානයේ හා එහි භාරකාර හිමිවරුන් පිළිබඳව යම් තොරතුරු ප්රමාණයක් හෙළිදරව් කරයි.ජනප්රවාදගත විස්තර අනූව පන්සිය පනස් ජාතක පොත රචනා කර තිබෙන්නේ මෙම විහාරයෙහි ප්රධාන ගල්ලෙන තුලදීය. එම ලෙන් විහාරයට ප්රවිශ්ඨ වන තැනහී කොරවක්ගල මත භික්ෂූන් වහන්සේ නමක විසින් ග්රන්ථයක් රචනා කරන අයුරු කැටයම් කොට තිබේ.පුරාවිද්යා ස්මාරකයකුරුණෑගල ප්රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශයට අයත් ඇත්කඳ විහාරයෙහි පිහිටි පැරණි බුද්ධ මන්දිරය සහ අනෙකුත් පුරාවිද්යා සාධක නටඹුන් 2001 දෙසැම්බර් 7 දින ප්රකාශයට පත් රජයේ ගැසට් නිවේදනය මගින් ආරක්ෂිත පුරාවිද්යා ස්මාරක ලෙස නම් කොට ඇත.